با نام و یاد خدا , موضوعی که در این ساعت قصد پرداختن به آن را داشتم , علت یا علل عدم موفقیت وبسایت های بزرگ ایرانی در کسب جایگاه های جهانی بود که بنا بر دلایلی , این موضوع را به فرصت دیگری موکول کرده و در این ساعت به مبحث مهمتری خواهم پرداخت که بی شک سوال بسیاری از مخاطبین نیز بوده و خواهد بود .
ضعف های الگوریتم های گوگل , موضوعی که شاید خود مسوولین کمپانی نیز از آن آگاه بوده و هستند و اما به دلایل تجاری و بیزنسی , هرگز به زیر بار این ضعف ها نرفته اند . در این نوشته میخواهیم این موضوع را بیشتر تشریح نماییم و در نهایت خواهیم دید که بسیاری از آسیب هایی که به وبسایت ها وارد میشود , نه نتیجه کار غیرحرفه ای و نه نتیجه سهل انگاری مدیران و نه نتیجه عدم مدیریت صحیح و نه نتیجه عدم کیفیت سرورها و دامنه ها و زیر دامنه ها و نه نتیجه استاندارد نبودن و بلکه نتیجه ضعف الگوریتم هایی است که وظایف مختلفی را باید به عهده داشته باشند که این وظایف را گاها با ضعف های آشکاری , کامل و درست به پایان نمیرسانند و وبسایت هایی بی مسوولیت , خلافکار , اسپم نویس , سارق آثار پژوهشی و …. به راحتی از این ضعف ها استفاده کرده و الگوریتم هایی را که در تبلیغات و معرفی آنان , به عنوان غولهای کمپانی معرفی شدند را دور میزنند و در جایگاه هایی قرار میگیرند که شایسته آنها نیست . الگوریتم ها را کم و بیش میشناسیم و از تکرار مجدد تعاریف و کار و وظایف آنها خودداری کرده به سراغ اصل موضوع میروم .
الگوریتم گوگل پنگوئن Google Penguin algorithm
به نظر میرسد که کار این الگوریتم , مبارزه با کمپین لینک بوده و جریمه وبسایت هایی که از جایگاه خود سواستفاده کرده و لینک میفروشند و آنها که این لینکها را میخرند . این الگوریتم وظایف دیگری نیز دارد که جای بحث آن اینجا نیست . خب ببینیم که ضعف این الگوریتم چیست ؟ فرض میکنیم که وبسایتی دارای رتبه عالی بوده و برای مثال پیج رنک ۵ دارد و با این امکان , اقدام به فروختن لینک و یا راه اندازی کمپین لینکها در سایت خود نموده است . تا اینجا به ظاهر , گوگل با یک وبسایت خلافکار ( طبق قوانین کمپانی ) روبروست و الگوریتم پنگوئن , موظف است بعد از شناسایی و پی بردن به خلاف این وبسایت , آن را طبق اطلاعیه ای که در معرفی این الگوریتم ارائه شد , جریمه کرده و جایگاه آن را گرفته و از آن پس نیز هرگز ارتقا ندهد . خب تا اینجا بسیار هم عالیست . اما مشکل کجاست ؟ مشکل جاییست که پنگوئن , تر و خشکها را با هم میسوزاند و در واقع توان دنبال نمودن لینک هایی که در کمپین لینک وبسایت خلافکار بوده را ندارد .
پنگوئن تمام لینک هایی را که در کمپین بوده اند را به عنوان خریداران لینک شناسایی و آنان را نیز جریمه میکند . ایراد کار چیست ؟ ایراد از آن جایی نشات میگیرد که بسیاری از لینکهای قرار داده شده در کمپین ها میتوانند با هدف تخریب سایر وبسایت ها قرار داده شده باشند , بدون اینکه مسوولین آن , خلافی را مرتکب شده باشند و نمونه آن , وبسایت های ثبت لینک , تبادل لینک و سایر وبسایت هایی است که چه لینک را میفروشند و چه رایگان عرضه میکنند . رقبایی که توان رقابت سالم در محیط را ندارند , با پی بردن به این ضعف بزرگ پنگوئن , از این هربه برای آسیب رسانی به وبسایت های دیگر استفاده کرده و به راحتی این الگوریتم را دور زده و به آن به غلط تفهیم میکنند که سایت مقصد , خریدار بوده و خلافکار است و پنگوئن نیز , از انجا که توان دنبال نمودن و پی بردن به اصل ماجرا را ندارد , به سرعت تمامی لینکها را با چشم بسته جریمه میکند . نتیجه این میشود که فردی درستکار با وبسایتی بدون ۱ خط اسپم , میگوید که نمیدانم چرا وبسایتم پیشرفت نمیکند .
موضوع بعدی در رابطه با بخش بیزنس هاست که خواهیم دید چگونه گوگل , بر خلاف شعار خود , کیفیت را فدای درآمد میکند . در این کمپانی , دو بخش Google Adwords و Google Adsense که به ترتیب مسوول دریافت تبلیغات سازمانی و شخصی در امور وبسایت ها هستند , به نحو چشمگیری با بخش ضد اسپم این کمپانی ارتباط دارند . این دو سرویس که درآمد کل کمپانی نیز به میزان ۱۰ میلیارد دلار در ۸ سال پیش ( یعنی فقط در سال ۲۰۰۶ ) و ۱۶ میلیارد دلار در سالهای اخیر , را تامین میکنند ( گزارش ادوارد سیک در آنوال ریپورت http://www.webcitation.org/61rPRmWhL ) , به اشکالی گوناگون نشان داده اند که آن دسته وبسایتها که هزینه میکنند , میتوانند به نوعی از الگوریتمها نیز عبور نموده و فارغ از محتوای خود ( چه اسپم چه محتوای سرقتی چه جدید و نوآورانه ) , جایگاه های خوبی را برای خود دست پا نمایند و آن دسته وبسایتها که هزینه نمیکنند را به راحتی لگد مال نمایند . نتیجه چه میشود ؟ فردی برای نمونه , عبارت مقالات وردپرس را در این موتور جستجو گر سرچ میکند و به ردیف , محتویاتی را خواهد دید که همگی از روی یکی کپی برداری شده اند , خب قضیه جالب تر مانده و آن این موضوع است که در صفحات سوم و چهارم و پنجم از نتایج جستجو , با تعجب به موارد تازه و جدیدی بر میخورد . این به چه معناست ؟ گوگلی که خود , وبسایت ها را از خرید بک لینک بازداشته و مجازات میکند , خود مقوله ای به نام پیج رنک را در معرض فروش قرار میدهد و آشکار و پنهان , این موضوع را القا میکند که میتوانید پول بدهید و فارغ از کیفیت محتوای خود , جایگاه های خوب را کسب کنید . اگر به نشریه خوارزمی در ۲۱ سپتامبر ۲۰۱۱ هم نگاهی داشته باشیم که گوگل از کلیک بر هر لینک تبلیغاتی ۶۰ سنت سود میکند , این روند هم منطقی به نظر میرسد که محتوای لینکی که تبلیغات داده است , میتواند برای گوگل بی اهمیت باشد . البته در این نکته که تبلیغات بسیار هم خوب است شکی نیست اما اینکه تبلیغات هر محتوایی از نظر گوگل , یکسان تلقی و یکسان مورد لطف قرار میگیرد , نه تنها یک ضعف برای الگوریتمها بلکه یک ضعف اساسی و ناعادلانه برای کل کمپانی گوگل محسوب میشود که فضای رقابت سالم را به فضای جنگ سرمایه تبدیل میکند . این یک اتهام نیست , بلکه واقعیتی است که وجود دارد , چه ما بر سر و کله یکدیگر بکوبیم و چه نکوبیم , این مورد وجود دارد .
الگوریتم گوگل پاندا
خب به الگوریتم پاندای گوگل میرسیم . الگوریتمی که شاید وقتی نسخه سوم آن معرفی شد , همگان فکر کردند که از شر کپی کنندگان راحت شدند در حالی که چنین نبود و در ادامه خواهیم دید که کپی کننده ها و سارقان آثار , چگونه این الگوریتم را دور میزنند .. پاندا ۳ در واقع چیز جدیدی نبود , بلکه به نوعی در آن تلاش شد ضعف های نسخه های قدیمی تر , اصلاح شود . با ورود این الگوریتم , از آنجا که ما در ایران ۷۰ میلیون نفر بهینه ساز داریم , این الگوریتم , غول مبارزه با کپی برداران محتوا و سارقان آثار منتشر شده معرفی شد . عده ای به شکلی ماهرانه که نشان داد همیشه خلافکارها یک قدم جلوتر از الگوریتمها هستند , با ثبت نام در خبرنامه های وبسایتهای درست نویس و تمیز کار , بلافاصله از ورود محتوای جدید به سایتها آگاه شده و در دم اقدام به های لایت و کپی مطلب در وبلاگ و یا وبسایت خود ( که سابقا نیز با تبلیغات بالاتر از آن وبسایتها قرار گرفته بود ) کرده و به نوعی پاندا ۳ و جانورهای گوگل و روبات ها و عنکبوت های کند گوگل را , قبل از رسیدن به آن مطلب , دور میزنند و آن مقاله و مطلب را به نام وبسایت خود , به عنوان محتوای جدید , منتشر میکنند . نتیجه چه میشود ؟ پاندا و روبات ها کند هستند . کند تر از خلافکاران , وبسایت اصلی جریمه میشود و وبسایت سارق تقدیر شده و لینکش در جایگاه بهتری قرار میگیرد . مدیران وبسایت جریمه شده بعد از چند روز , لینک خود را در ته نتایج دیده و یا همان مطلب را در رتبه اول اما با آدرس دیگری مشاهده میکنند . این به نظر عادلانه نمیرسد , اما ما باور داریم که فضا , فضای رقابت سرمایه است و نه رقابت نوآورانه و سالم و منطقی و تمیز .
الگوریتم مرغ مگس خوار
این الگوریتم که سالهای زیادی از عمر آن نمیگذرد , به نوعی آمده است تا خلاف تمام گفته های ما در این مقاله را اثبات نماید . اما هنوز نیامده ایرادی از جانب فارسی زبانان به آن وارد شد که جای تامل داشت . این الگوریتم , زبان فارسی را به درستی تشخیص نمیدهد و تعدادی از واژه های فارسی مانند ک و ی و گ و پ را به شکل عربی آن ( ی ) و ( ک ) مورد تحلیل قرار میدهد که در نتایج کار آن در وب فارسی , یک ضعف محسوب میشود . این الگوریتم از آنجا که هنوز آنطور که باید و شاید مورد مطالعه قرار نگرفته , و از طرفی هدف آن , توجه بیشتر به محتوا اعلام شده است , کار خود , ادعای گوگل , ضعف ها و نقاط قوت خود و سایر موارد را در آینده بهتر نشان خواهد داد .
